Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis) to niewielka bylina, która osiąga wysokość 5-20 cm. Jej charakterystyczne niebiesko-fioletowe kwiaty (rzadziej spotykane odmiany o barwie różowej lub białej) pojawiają się wczesną wiosną i utrzymują się przez około 8 dni, przy czym na noc oraz podczas deszczowej pogody pozostają zamknięte. Liście trójklapowe, kształtem przypominające wątrobę, stąd jej łacińska nazwa pochodząca od słów hepar (wątroba) oraz hepaticus (wątrobiany, chory na wątrobę).

Roślina preferuje cieniste oraz wilgotne lasy liściaste, szczególnie buczyny, grądy, ale można spotkać ją także w świetlistych dąbrowach. Na terenie Nadleśnictwa Jedwabno tę barwną oznakę wiosny można spotkać w lasach mieszanych, szczególnie w pobliżu ścieżek oraz dróg leśnych.

Podobnie jak poprzedni bohater naszego cyklu leśnych oznak wiosny wawrzynek wilczełyko, przylaszczka pospolita jest rośliną trującą w przypadku spożycia większej ilości. Swoje właściwości trujące zawdzięcza zawieraniu we wszystkich swoich organach niebezpiecznych dla zdrowia substancji, takich jak glikozyd ranunkulinę, saponiny oraz flawonoidy (kemeferol i kwercetynę).

Przylaszczka pospolita przez wiele lat była objęta ścisłą ochroną gatunkową, od 2014 roku nie podlega ochronie. Jednak ze względu na swe barwne kwiaty narażona jest na zrywanie kwiatów, wykopywanie oraz przesadzanie do ogródków. W przeszłości była także pozyskiwana na potrzeby przemysłu farmaceutycznego, stosowano ją w leczeniu schorzeń wątroby i pęcherzyka żółciowego.

Z ciekawostek warto wspomnieć o bogatym nazewnictwie przylaszczki w przeszłości. Nazwy podlasczky, podlaszczky, troianek, trojanek, trojanek szlachetny, tójczak, wątrobnica, wątrobnik, ziele wątrobne, zawilec trojanek, zawilec przylaszczka, wietrznica, wietrznica przylaszczka odnoszą się do jej cech morfologicznych oraz systematyki. Warto także pamiętać, że przylaszczka pospolita jest symbolem nadziei oraz odrodzenia.

Darz Bór!