Czynna ochrona cietrzewia w Nadleśnictwie Jedwabno

Od 2012 roku w Nadleśnictwie Jedwabno prowadzone są prace w ramach projektu opartego na restytucji cietrzewia. Działania mają na celu zwiększenie miejscowej subpopulacji cietrzewia pod względem ilościowym oraz wzmocnienie pod względem genetycznym. Realizacja programu opiera się na  wsiedlaniu młodych cietrzewi metodą „born to be free" na tereny byłego poligonu Muszaki (Nadleśnictwo Jedwabno), gdzie znajduje się jedna z ostatnich  ostoi tego gatunku w północno – wschodniej Polsce. W latach 2012-2015 wsiedlono 50 młodych cietrzewi w tym 38 kogutów i 12 kur. Fundusze na realizacje projektu zostały zabezpieczone z Funduszu Leśnego w wysokości 300 tys. zł rocznie. Obecnie od marca 2017 r. w życie wszedł projekt koordynowany przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych pod nazwą "Czynna ochrona cietrzewia na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych w Polsce" w projekcie uczestniczą również okoliczne Nadleśnictwa z RDPL w Olsztynie. W zakres działań w ramach projektu będzie wchodziło dalsze wsiedlanie, ograniczanie drapieżnictwa, utrzymanie biotopów, oraz monitoring telemetryczny. 

Projekt ochrony rybołowa

Lasy Państwowe wraz z Komitetem Ochrony Orłów prowadzić będą w latach 2017-2021 szereg działań mających na celu zwiększenie liczebności rybołowa w Polsce.Rybołów (Pandion haliaetus) jest jednym z najrzadszych gatunków ptaków szponiastych w Polsce. Populacja w naszym kraju szacowana jest obecnie na 27 par. W Nadleśnictwie Jedwabno zinwentaryzowanych jest 5 stref tego drapieżnika. Projekt rozpocznie szczegółowa inwentaryzacja populacji rybołowa. Wszystkie takie miejsca trzeba spisać i przeanalizować.  W ramach projektu montowane będą platformy które chętnie są zasiedlane przez rybołowa, oraz wzbogacana baza żerowa poprzez zarybianie zbiorników wodnych. 

Ochrona stanowisk granicznika płucnika w Polsce północno-wschodniej

Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków przy współudziale Nadleśnictwa Jedwabno zrealizowało projekt polegający na czynnej ochronie istniejących stanowisk tego porostu na terenie Rezerwatu Przyrody Dęby Napiwodzkie. W ramach projektu dokonano inwentaryzacji stanowisk granicznika płucnika na terenie nadleśnictwa, wyznaczono i usunięto krzewy ocieniające plechy porostu oraz wykonano implantację plech na sąsiednie drzewa. 

Inwentaryzacja wilka i rysia

Pracownicy Nadleśnictwa od 2001 roku prowadzą ciągłe obserwacje występujących na terenie nadleśnictwa wilków i rysi. Dane z obserwacji raz na trzy miesiące były przekazywane do Zakładu Badania Ssaków w Białowieży w latach 2001 – 2014 w ramach programu „Ogólnopolskiej inwentaryzacji wilka i rysia w nadleśnictwach i parkach narodowych". Celem inwentaryzacji jest poznanie obecnego zasięgu występowania oraz liczebności wilka i rysia na terenach nadleśnictwa i Polski.

Czynna ochrona żółwia błotnego

Nadleśnictwo Jedwabno podjęło współpracę przy projekcie „Ochrona żółwia błotnego Emys orbicularis i płazów na nizinach Północnej Europy" realizowanym przez Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków m.in. na terenach Nadleśnictwa Jedwabno. W ramach projektu wykonana została ocena miejsc hibernacji oraz wyznaczono potencjalne lęgowisk żółwia błotnego. W ramach polepszenia warunków bytowania żółwia błotnego w 2012 roku usunięto zakrzaczenia oraz wykonano rekultywację podłoża na skarpie nad jednym z licznych śródleśnych jezior będącym potencjalnym lęgowiskiem tego gatunku. 

Czynna ochrona cennych siedlisk przyrodniczych oraz rzadkich gatunków roślin

Koszenie łąk oraz powstrzymywanie sukcesji drzew i krzewów na terenach popoligonowych, w ostojach cietrzewia, przyczynia się także do zachowania cennych siedlisk przyrodniczych oraz wielu rzadkich gatunków roślin, których rozwój jest ściśle związany z kośnym użytkowaniem. Koszenia oraz odkrzaczania pozwalają na zachowanie we właściwym stanie takich siedlisk jak świeże łąki, murawy napiaskowe czy wydmy śródlądowe oraz gatunków takich jak m.in. storczyki. Dla ochrony tych ostatnich w roku 2012 roku nadleśnictwo zleciło wykonanie inwentaryzacji na podstawie, której w ramach ochrony czynnej gatunku w roku 2013 wykosiło 10 ha łąk z największym udziałem storczyków.